Η οικονομική κρίση έχει εντείνει την αγορά καλλιεργήσιμων εκτάσεων στις φτωχές χώρες και έχει φέρει νέους υποψήφιους επενδυτές στον τομέα αυτό, όπως τις τράπεζες και τα συνταξιοδοτικά ταμεία, που φαίνεται να θεωρούν την αρόσιμη γη ως ασφαλή και επικερδή επένδυση.
Εκτός από τις βιομηχανίες γεωργικών τροφίμων, ολοένα και περισσότερα συνταξιοδοτικά ταμεία, τράπεζες ή επενδυτικά ταμεία επιδίδονται στην αγορά γης, «μερικές φορές με έμμεσο τρόπο», εξήγησε ο Πολ Μάθιου, ειδικός σε θέματα ιδιοκτησίας γης του Οργανισμού Επισιτισμού και Γεωργίας (FAO) των Ηνωμένων Εθνών, που εδρεύει στη Ρώμη.
Παρά τις προειδοποιήσεις των μη κυβερνητικών οργανώσεων, που ανησυχούν για τις συνέπειες που ενδέχεται να έχουν αυτές οι επενδύσεις τόσο στην ασφάλεια των τροφίμων όσο και στα δικαιώματα των τοπικών πληθυσμών, η τάση αυτή --η οποία ξεκίνησε στις αρχές του 2000-- επιταχύνθηκε εκ νέου λόγω της οικονομικής κρίσης.
Όπως αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, κάθε εβδομάδα αποκαλύπτονται νέες αγορές, αν και πολλές συναλλαγές παραμένουν μυστικές καθώς η διαφάνεια δεν θεωρείται από τα βασικά χαρακτηριστικά του τομέα αυτού. Για παράδειγμα, στα μέσα Ιανουαρίου ένας κινεζικός όμιλος υπέγραψε πρωτόκολλο συνεργασίας για την εκμετάλλευση 300.000 στρεμμάτων στη βόρεια Σιέρα Λεόνε. Στην Αιθιοπία οι αρχές εκδίωξαν τις τελευταίες ημέρες χιλιάδες χωρικούς από τη γη τους με σκοπό να προωθήσουν διάφορα γεωργικά προγράμματα.
Οι εκτάσεις που προτιμούν οι επενδυτές, εκτός της Αφρικής που παραμένει ο βασικός στόχος, βρίσκονται στην ανατολική Ευρώπη και τη Νότια Αμερική. Η Αφρική μόνη της συγκεντρώνει τα δύο τρίτα των επενδύσεων, σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση της International Land Coalition, ενός δικτύου διεθνών ινστιτούτων ερευνών και μη κυβερνητικών οργανώσεων.
Συνολικά, μέσα σε μια δεκαετία, περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια στρέμματα γης αποτέλεσαν αντικείμενο συναλλαγής, δηλαδή οκτώ φορές η έκταση του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η έκθεση αυτή συμπεραίνει ότι οι επιπτώσεις θα είναι γενικά αρνητικές για τους μικροκαλλιεργητές των χωρών του νότου και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις ανησυχούν ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο με την είσοδο νέων επίδοξων επενδυτών με καθαρά κερδοσκοπικές βλέψεις.
Προκειμένου να διαφοροποιήσουν τα περιουσιακά στοιχεία τους, τα συνταξιοδοτικά ταμεία τα οποία υπέστησαν σοβαρές ζημιές από την πτώση των Χρηματιστηρίων παγκοσμίως, επέλεξαν να συμπεριλάβουν στα χαρτοφυλάκιά τους και τις πρώτες ύλες. Έτσι, σύμφωνα με την ισπανική μη κυβερνητική οργάνωση Grain, έχουν επενδύσει 5-15 δισεκατομμύρια δολάρια στην αγορά γης και μέχρι το 2015 οι επενδύσεις τους αυτές αναμένεται να διπλασιαστούν. Σήμερα, οι πρώτες ύλες όπως οι αγροτικές γαίες αποτελούν κατά μέσο όρο το 1-3% των χαρτοφυλακίων των συνταξιοδοτικών ταμείων.
«Διαπιστώνουμε ότι περισσότερο από το 80% των εκτάσεων αυτών παραμένει ανεκμετάλλευτο έως και δύο με τρία χρόνια μετά την αγορά, κάτι που αποδεικνύει πως ολοένα και περισσότερες αγορές αποτελούν καθαρά κερδοσκοπικές επενδύσεις», εξήγησε η Ρενέ Βελβέ, συνιδρύτρια του Grain.
Ακόμη και αν δεν σκοπεύουν να εκμεταλλευτούν τη γη, οι επενδυτές ενδιαφέρονται για τέτοιες αγορές αφού οι τιμές, ιδίως στην Αφρική, είναι ακόμη πολύ χαμηλές και συχνά οι κυβερνήσεις των χωρών τους παραχωρούν και άλλα προνόμια, εξήγησε από την πλευρά της η Κλάρα Ζαμάρ, εκπρόσωπος της οργάνωσης Oxfam France.
Υπό το πρίσμα αυτό, οι διεθνείς οργανώσεις προτείνουν να βοηθήσουν τις κυβερνήσεις των χωρών του νότου να αναλύσουν καλύτερα τις προσφορές και να επιλέξουν ποιες επενδύσεις θα προωθήσουν.
No comments:
Post a Comment