Οικοσυστήματα: είναι δυνατή η πρόβλεψη και η ανάσχεση των αλλαγών

Η κατάρρευση ενός οικοσυστήματος είναι δυνατόν να προβλεφθεί, όπως έδειξε το πείραμα επιστημόνων στη λίμνη Πίτερ στην Πολιτεία Γουισκόνσιν των βορειοκεντρικών Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι ερευνητές μετέβαλλαν τη δομή της τροφικής αλυσίδας στη λίμνη αυξάνοντας τον πληθυσμό ψαριών θηρευτών και παρατήρησαν πως προτού λάβουν χώρα οι αλλαγές προηγήθηκαν ενδείξεις οι οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην πρόβλεψη παρομοίων φαινομένων και σε άλλα οικοσυστήματα.

Συγκεκριμένα, μέσα σε περίοδο τριών ετών οι θηρευτές επικράτησαν στο οικοσύστημα με αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού των μικρών υδρόβιων φυτών και την εκτόξευση του πληθυσμού των ψύλλων του νερού.

«Οι πρώιμες ενδείξεις βοηθούν να προετοιμαστούμε και στην καλύτερη περίπτωση να αποτρέψουμε τα χειρότερα», λέει ο Τζόναθαν Κόουλ του Cary Institute of Ecosystem Studies, εκ των συμμετεχόντων στην έρευνα.

Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες έχουμε να αντιμετωπίσουμε πληθώρα προβλημάτων που προκαλούν οι διαφοροποιήσεις της δομής των οικοσυστημάτων, από η μείωση των υδατικών αποθεμάτων, η εξάντληση των αλιευμάτων και η υποβάθμιση της αποδοτικότητας των παρακείμενων καλλιεργήσιμων εκτάσεων: η εν λόγω έρευνα υπόσχεται πως είναι δυνατός ο εντοπισμός των αλλαγών σε πρώιμο στάδιο, όταν ακόμα η κατάσταση είναι ανατρέψιμη.

Ωστόσο, η παρακολούθηση οικοσυστημάτων με το ρυθμό που αυτό έγινε στη λίμνη Πίτερ είναι προς το παρόν μια πολύ κοστοβόρα διαδικασία, παρά την αύξηση του «στόλου» των δορυφόρων παρατήρησης γύρω από τη γήινη ατμόσφαιρα.

Οι λίμνες Πίτερ και Πολ στο Γουισκόνσιν χρησιμοποιούνται για «οικολογικές» έρευνες τα τελευταία πενήντα χρόνια.

Περισσότερο προβληματική, όμως, είναι διάκριση των ενδείξεων εκείνων που «ταιριάζουν» καλύτερα σε κάθε οικοσύστημα.

Σημειώνεται πως η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science.

econews